Bal arılarının azalmasında doğal ortam kaybı ve kentleşmenin genişlemesi üzere faktörler kıymetli rol oynadığını lisana getiren uzmanlar, iklim değişikliğinin, bitki çeşitliliği üzerinde olumsuz tesirlere neden olarak arı popülasyonunu etkilediğini söylüyor.
Bal arılarının azalmasının, besin güvenliği ve ekosistem istikrarı üzerinde olumsuz tesirlere yol açabildiğini de kaydeden uzmanlar, bal arısı popülasyonlarının azalmasına katkıda bulunan esas nedenlerden birinin, pestisitlerin yaygın kullanımı ve bunlara maruz kalınması olduğunu vurguluyor.Formun Üstü
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Tıbbi ve Aromatik Bitkiler Program Lideri Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Kaman, arı vefatları konusunu kıymetlendirerek, bal arılarındaki azalmanın önlenmesi için yapılması gerekenleri lisana getirdi.
Pestisitlerin yaygın kullanımı bal arısı popülasyonlarının azalmasına neden oluyor!
“Bal arısı popülasyonlarının azalmasının en önemli nedenlerden biri, pestisitlerin yaygın kullanımı ve bunlara maruz kalmadır.” diyen Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Kaman, “Özellikle neonikotinoid üzere insektisitler (böcek ilacı), arıların bağışıklık sistemlerini zayıflatır. Navigasyon yeteneklerini bozarak üreme muvaffakiyetini tesirler ve bu durum vakitle koloni kayıplarına ve popülasyonun azalmasına neden olabilir. Neonikotinoidlerin yanı sıra organofosfatlar ve piretroidler üzere başka pestisitler de (tarımda kullanılan kimyasallar) bal arıları için risk oluşturmaktadır. Bu kimyasalların bitkilerin elektrik alanını değiştirdiği ve buna bağlı olarak da arıların çiçekleri algılama formunun değiştiği bildirilmiştir. Ayrıyeten bu kimyasallar arılar üzerinde akut yahut ölümcül olmayan tesirlere sahip olabilir.” dedi.
Doğal ortam kaybı azalma nedeni!
Doğal ortam kaybı, kentleşmenin genişlemesi ve mono kültürlü tarım alanları da bal arılarının azalmasına neden olduğunu anlatan Dr. Tuğba Kaman, “Bal arıları, beslenme gereksinimlerini karşılamak için yıl boyunca çeşitli nektar ve polen kaynaklarına güvenir. Bu çeşitli yem kaynaklarının kaybı, temel besin unsurlarının mevcudiyetini sınırlayarak bal arısı kolonilerini zayıflatır ve onları başka gerilim etkenlerine karşı daha savunmasız hale getirir.” diye konuştu.
Varroa akarları; arıların bağışıklık sistemlerini zayıflatıyor…
Modern tarım uygulamalarının bal arılarının kritik yiyecek arama devirlerinde çiçekli bitkileri bulamaması ve beslenme yetersizliklerine neden olabileceğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Kaman, “Bu da arılarının genel sıhhatini ve hayatta kalmasını tehlikeye atabilir. Bal arıları birebir vakitte parazitler ve hastalıklardan kaynaklanan kıymetli zorluklarla da karşı karşıyadır. Arı akarı (Varroa destructor), dünya çapında bal arısı kolonilerini etkileyen en yıkıcı zararlılardan biridir. Bu parazitik akarlar bal arısı kovanlarını istila ederek arıların kanıyla beslenir ve virüsleri yayar. Varroa akarları; arıların bağışıklık sistemlerini zayıflatıyor ve ömürlerini kısaltıyor. Tedavi edilmezse tüm kolonilerin çökmesine neden olabilir.” diye bilgi verdi.
Bal arılarının çeşitli viral, bakteriyel ve mantar enfeksiyonlarına karşı hassas olduğunu da söz eden Dr. Kaman, arılarda deformasyonlara ve uçuş yeteneklerinin azalmasına neden olabilen Deforme Kanat Virüsü (DWV) ve arıların sindirim sistemini etkileyen bir mantar hastalığı olan Nosema üzere hastalıkların da bal arısı kolonilerini zayıflattığını kaydetti.
İklim değişikliği de arı popülasyonu etkiliyor…
“İklim değişikliğinin bitki çeşitliliği üzerinde tesirleri de arı popülasyonunu direkt ve dolaylı olarak etkileyerek arı popülasyonunun azalmasına neden olabiliyor.” diyen Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Kaman, “İklim değişikliği bilhassa kimi bitkilerde çiçeklenme periyodunun etkilemesine, birtakım bitkilerde çiçeklerin kaybına neden olabiliyor. Kâfi polen ve nektara ulaşamayan bal arılarında ise açlığa bağlı olarak kayıplar yaşanabiliyor.” dedi.
Arılar polen aktararak bitkinin üremesini kolaylaştırıyor
Arıların ve başka böceklerin tozlaştırıcılarının ekosistemlerimiz ve biyoçeşitliliğimiz için kıymetli bir mevzu olduğunu kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Kaman, “Bal arılarının azalması, ekosistemler içindeki karmaşık etkileşim ağını bozabilir ve potansiyel olarak dengesizliklere ve biyolojik çeşitlilik üzerinde kademeli tesirlere yol açabilir. Arılar en değerli tozlaştırıcılardan olup bir bitkiden başkasına polen aktararak bitkinin üremesini kolaylaştırırlar. Arı popülasyonunda azalma tozlaşmanın azalmasına neden olur. Bal arıları tarafından azaltılan tozlaşma, bitki tipi çeşitliliğinin azalmasına ve bitki topluluklarının kompozisyonunun değişmesine neden olabilir.” diye anlattı.
Arılar dünyadaki besin eserlerinin değerli bir kısmının tozlaşmasından sorumlu
Arı popülasyonunun azalmasının insan sıhhatine tesirlerini de lisana getiren Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Kaman, “Arılar üzere tozlayıcılar global besin tedarik zinciri için çok değerlidir. Arılarla tozlaşma sayesinde büyük ölçüde diyet çeşitliliği sağlanıyor. Ayrıyeten tozlaşma, mahsullerin randımanını, kalitesini ve dayanıklılığını artırabiliyor. Tüm besin mahsulleri arılar tarafından tozlaşmaz lakin arılar birincil tozlaştırıcılardır ve dünyadaki besin eserlerinin kıymetli bir kısmının tozlaşmasından sorumludur. Tozlaştırıcılar olmadan, yiyecek olarak muhtaçlığımız olan mahsullerin birçoklarını yetiştiremeyiz. Bu da birçok meyve, zerzevat ve yemişin üretiminde düşüş yaşanmasına neden olacaktır. Artan besin fiyatları ve kimi mahsullerin güç bulunması kelam konusu olur.” dedi.
Arılar ve öbür polen taşıyıcıların popülasyonlarının sayısı ve çeşitliliğindeki azalmanın, ziraî randımanda potansiyel kayıplarla birlikte besin güvenliğini de etkileyeceğini vurgulayan Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Kaman, “Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO), arı popülasyonu azalmasındaki bu eğilimin devam etmesi halinde bunun global beslenme ve besin bulunabilirliği üzerinde büyük bir tesire sahip olacağı konusunda uyarıyor.” dedi.
Arıcılara, kovan idaresi ve hastalıkların önlenmesi konusunda eğitim verilmeli
Bal arılarındaki azalmanın nedenlerini ve tesirlerini anlamanın ve tesirli muhafaza stratejileri geliştirmenin ehemmiyetine işaret eden Dr. Öğretim Üyesi Tuğba Kaman, pestisit kullanımını azaltarak, arı dostu hayat alanları oluşturmanın bal arılarının azalmasının tesirlerinin hafifletilmesinde hayati bir rol oynayacağını, ayrıyeten arıcılara, kovan idaresi ve hastalıkların önlenmesi konusunda eğitim verilerek, arı sıhhatini geliştiren ve koloni kayıplarını azaltan sürdürülebilir uygulamalar benimsetilmesi gerektiğini de lisana getirdi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
